Flikkering (of lichtrimpeling) is, samen met de spectrale verdeling en verlichtingssterkte, een van de grootste factoren die het visuele comfort beïnvloeden tijdens het werken, studeren of het uitvoeren van dagelijkse taken. Dynamische veranderingen in helderheid kunnen worden veroorzaakt door factoren zoals:
Schommelingen in de netspanning
Voeding
Lampontwerpfouten
Of het gebruik van componenten van lage kwaliteit.
In de meeste gevallen kan het menselijk oog de rimpelfrequentie niet waarnemen. Een verhoogde helderheidsamplitude en -intensiteit kunnen echter vermoeidheid, tranenvloed, hoofdpijn en oogpijn veroorzaken. Zelfs blootstelling aan licht gedurende slechts enkele seconden kan de eerste symptomen van een defecte lichtbron veroorzaken.
Naast lichtpulsatie kunnen wisselende lichtfrequenties veranderingen in de visuele waarneming veroorzaken, het zogenaamde stroboscopisch effect. Dit creëert een gevoel van stilstand of vertraging, wat een bedreiging vormt voor de gezondheid en het leven van de mens.
Nieuwe EU-regelgeving over lichtrimpelingslimieten
Begin september 2021 trad de nieuwe verordening van de Europese Commissie, onder het motto "Ecodesign,", in werking. De eisen voor elektrische apparatuur, waaronder ledlichtbronnen, veranderen. Daarnaast zijn er nieuwe energie-efficiëntieklassen en nieuwe minimumeisen voor flikker- en stroboscopische effecten ingevoerd.
PstLM is een flikkerwaarde, waarbij "Pst" (Short-Term Flicker Severity Value) korte perioden aangeeft en "LM" verwijst naar de meetmethode die in de norm is gedefinieerd. Een PstLM = 1 geeft een kans van 50% aan dat flikkering merkbaar is voor een gemiddelde waarnemer. De regelgeving bepaalt dat het vereiste PstLM-niveau ≤ 1 moet zijn bij volledige verlichtingsbelasting.
SVM is een maatstaf die het flikkereffect meet (een maat voor de zichtbaarheid van flikkering). De nieuwe parameter die wordt gebruikt om de waarschijnlijkheid van een flikkereffect te specificeren, vereist een SVM ≥ 1. Als de SVM-waarde lager is dan 1, kan de waarnemer het flikkereffect niet waarnemen. Aannemen van een SVM-waarde van ≤ 0,4 vermindert de waarschijnlijkheid van dit fenomeen aanzienlijk.
LED-lichtbronnen en flikkereffecten
Vergeleken met traditionele lichtbronnen zijn lichtgevende diodes gevoeliger voor spanningspieken in de lijn. Daarom moeten we bij het ontwerpen van nieuwe systemen niet alleen rekening houden met de elektrische aspecten, maar ook met de optische parameters van de leds. Om flikkereffecten te voorkomen, worden in voedingen beschermingsfilters gebruikt, waarvan de classificatie direct van invloed is op de lichtkwaliteit.